V LO z wystawą w Izraelu
Wystawa „Permeation. Przenikanie” uczniów V Liceum Ogólnokształcącego została zaprezentowana tym razem w Mevasseret Zion w Izraelu. W wernisażu prac uczestniczyli nie tylko przedstawiciele szkoły i mieszkańcy Jerozolimy, ale także Izraelczycy, którzy albo sami mieszkali przed II wojną światową w Tarnowie lub których przodkowie wywodzili się z naszego miasta.
Miejscowość Mevasseret Zion wybrano nieprzypadkowo. Znajduje się tam współpracująca z V LO Harel High School, której uczniowie byli także współtwórcami projektu. Przypomnijmy, że celem międzynarodowej współpracy jest przywrócenie pamięci o żydowskiej społeczności Tarnowa, która przed II wojną światową liczyła ponad 45 proc. ogółu mieszkańców. Tarnowscy uczniowie gościli w ubiegłym roku swoich rówieśników z Izraela, aby w czasie trzydniowych warsztatów poznawać wzajemnie swoją kulturę.
Wystawa składa się z fotomontaży zdjęć, na których połączono zdjęcia archiwalne i wykonane współcześnie tak, aby oba światy wzajemnie się przenikały. Każdemu zdjęciu towarzyszą też wspomnienia ocalałych, którzy mieszkali w Tarnowie przed wojną i podczas okupacji. Wszystkie teksty przetłumaczono w trzech językach: polskim, angielskim i hebrajskim. Dodatkowo w kodach QR zawarto linki do filmów ze wspomnieniami w języku angielskim, do których tłumaczenia na język polski dokonali uczniowie V LO, a na język hebrajski - uczniowie Harel High School. Na potrzeby projektu utworzono aplikację mobilną, powstał również blog oraz specjalny fanpage. Więcej o samym projekcie przeczytasz tutaj.
Na otwarcie wystawy przybyli Izraelczycy, którzy mieszkali przed II wojną światową w Tarnowie lub których przodkowie wywodzili się z miasta nad Białą. Jedną z nich była 92-letnia Shula Lavyel, która przed wojną chodziła w Tarnowie do szkoły Safah Berura, mieszczącej się w budynku, gdzie obecnie znajduje się Bursa św. Anny, a która wyjechała z Tarnowa w wieku 10 lat. Na wystawę przyjechała także Lea Fried, którą podczas niemieckiej okupacji uratowała od śmierci tarnowianka, Sprawiedliwa wśród Narodów Świata, Janina Wałęga. Uczniowie V LO, obecni na wernisażu – Katarzyna Nowak, Agnieszka Zbylut i Kamil Ulanecki – mieli okazję rozmawiać z tymi osobami i słuchać opowieści o tym, jak wyglądało przed wojną życie w Tarnowie.
O swoich polskich przodkach opowiadała opiekująca się projektem z ramienia Harel High School Mira Shweky, a Marcin Zaród, nauczyciel V LO i koordynator projektu, przedstawił historię Juliusa Madrischa, wiedeńskiego przedsiębiorcy, który w swoich fabrykach produkujących mundury dla wojska, stacjonującego w Tarnowie, Bochni i Krakowie. Zatrudniał, a potem uratował od śmierci ponad cztery tysiące ludzi. Nazwisko tego zapomnianego posiadacza tytułu Sprawiedliwego wśród Narodów Świata wspomniał biorący udział w projekcie Ron (Romek) Unger, mieszkający obecnie w Nowym Jorku.
Poza wernisażem, uczniowie i nauczyciele z V LO razem z młodzieżą izraelską wzięli udział w dwudniowej wycieczce po Izraelu, odwiedzili Instytut Yad Vashem oraz kolegium nauczycielskie David Yellin College. Uczniowie dodatkowo uczestniczyli także w lekcjach w Harel High School oraz spotkali się z Amirą Gal, córką Davida Beckera, twórcy pomnika na tarnowskim cmentarzu żydowskim, która wspominała swojego ojca i historię powstania samego pomnika.
(ww)
